Zniknąć - produkt lekko zabrudzony

Kuba ma sześć lat, osiem miesięcy i trzynaście dni. Pomijając fakt, że brat go nie lubi, a tata za bardzo nie zwraca na niego uwagi, nic złego mu się w życiu nie dzieje. Po prostu nie lubi treningów i nie lubi brata, Martina, jak go straszy. Kuba jest cały jaśniutki i strasznie mały jak na swój wiek.

Nie lubi jeść. Czasami wyrzuca przez okno. Ale potem już się boi, bo raz kawałek mięsa spadł na parapet sąsiadów z dołu. Kuba ma dla siebie całą mamę, Martin całego tatę i każdy z nich chciałby też kawałek tego drugiego rodzica.

Vojta jest rudy i wycina z papieru modele okrętów. Mama mówi, że kiedy wycina, nic do niego nie dociera. Nie za bardzo to kuma, ale przywykła. Siostra, Pavla, nie przywykła, a to dlatego, że jest strasznie głupia. Ale to tak naprawdę strasznie. Uczy się na kucharkę i już teraz jest okropnie gruba.

Vojta ma jedenaście lat, Pavlína szesnaście, ale i tak by go nie dogoniła, on biega szybciej.Vojta i Pavla mieszkają z mamą. Tata Vojty podobno jest marynarzem i służy na statku gdzieś za granicą. Tata Pavlíny mieszka w Stanach i czasem wysyła jej paczki, ale też jest dupkiem.

Helena sama wychowuje Jiříka. Tata nie za bardzo chce go widywać. Jego pech, idiota. Ale płaci.

Helena ma młodszą siostrę, Hanę, ale nigdy za sobą nie przepadały. Po prawie dwudziestu latach Hana odzywa się do siostry tylko z powodu śmierci kogoś, kogo Helena nie tylko całe wieki nie widziała, ale nawet wcześniej nie lubiła. Hanka pisze Przyjedź. Czemu nie. Helena chciała to przecież zrobić już ze sto razy. Nie, dużo więcej razy. Ale kiedy przyjeżdża, zauważa coś dziwnego.
Jej własny syn wygląda jak jej ojczym. Coś jest nie tak.

Zniknąć – trzy nowele, trzy współczesne historie rodzinne. Trudno się od nich oderwać. Opowiedziane wartko i beznamiętnie, wywołują jednak w czytelniku burzę emocji. Doskonale skonstruowana fabuła, żywi bohaterowie, którzy zabierają w swój świat; równocześnie, niepostrzeżenie i z zaskakującą siłą prowokując nasze własne wspomnienia – najmocniejsze – rodzinne. Bo właśnie w tych relacjach – rodzinnych – jak nigdzie indziej zacierają się granice między miłością a nienawiścią, egoizmem a poświęceniem, codziennością a mroczną tajemnicą. Nic nie daje nam tyle sił i równocześnie tak bezwzględnie nie obezwładnia, jak rodzina. Przecież wszyscy wiemy, że...

...najwięcej wypadków przydarza się w domu!

Zniknąć błyskawicznie stało się w Czechach bestsellerem i przyniosło młodej autorce, Petrze Soukupovej, najważniejszą czeską nagrodę literacką Magnesia Litera w kategorii Książka Roku. Na podstawie drugiej noweli ze zbioru, "Na krótko" powstał w 2018 roku film pod tym samym tytułem (reż. Jakub Šmíd).

KSIĄŻCE PATRONUJĄ

WYBRANE RECENZJE

Zniknąć to pozycja obowiązkowa dla fanów współczesnej literatury – mimo poruszanych tematów, czyta się ją zaskakująco dobrze i szybko, łaknąc kolejnych informacjami z życia bohaterów.

Anna Baron, Wywrota.pl LINK

Soukupova używa specyficznej narracji – to prosta acz bardzo precyzyjna, oszczędna, beznamiętna, momentami wręcz zimna relacja. Żadnego silenia się i napinania na jakieś efektowne zabiegi stylistyczne, żadnego wyrafinowania. Tu nawet o najbardziej bolesnych i intymnych sprawach mówi się ot tak, zwyczajnie, bez ściemniania i uników, prosto z mostu, jak to często w życiu bywa.

Mikołaj Marszycki, naTemat.pl LINK

Tę prawdę o utracie złudzeń, o pewnego rodzaju braku, który rozrasta się w niemal każdej rodzinie niczym nowotwór, Soukupová opisuje rezygnując z wielkich słów, a stawiając na obserwację pozornie mało istotnych szczegółów. Dzięki temu zamiast książki wzruszającej czy wstrząsającej, otrzymujemy książkę prawdziwą. Tylko tyle i aż tyle.

Maciej Robert, Czytam Centralnie LINK

Znakomita książka młodej Czeszki mówi o skutkach tego, że w czeskim statystycznym małżeństwie jest jak na dworcu - trwa ono do następnej zmiany rozkładu jazdy.

Mariusz Szczygieł, Gazeta Wyborcza LINK

Wszyscy są ofiarami w taki czy inny sposób, wszyscy usiłują walczyć o swoje szczęście i wszyscy zasługują na współczucie. Przez taki właśnie sposób ujęcia poruszane problemy stają się przekonujące. Ponadto – co bardzo istotne – czeska prozaiczka nie pozwala sobie na ani odrobinę patosu.

Michał Paweł Urbaniak, Art Papier LINK