Zmęczenie materiału

Bezimienny chłopiec podczas nielegalnej ucieczki do „lepszego świata” zostaje rozdzielony ze starszym bratem – jedyną bliską mu osobą. Trafia do ośrodka detencyjnego, który opuszcza nocą, żeby ruszyć na poszukiwania Amira. Musi radzić sobie sam na obcym terytorium, gdzie wszystko wydaje się wrogie i martwe.

Europa to korytarze, estakady, magazyny logistyczne – i przede wszystkim ogrodzenia.

…nieprzyjazny kontynent, otoczony podwójnym płotem z drutem kolczastym.

Chłopiec jak cień porusza się po opłotkach miast i społeczeństwa, szuka schronienia w przypadkowych miejscach, wyczerpują go mróz, głód i strach. Ale ciało jest zestawem narzędzi do przetrwania. Chłopiec zmierza na północ, wierzy, że tam czeka na niego brat.

Marek Šindelka, znany w Polsce z dwóch zbiorów opowiadań, także w dłuższej formie pozostaje wierny stylowi na granicy prozy i poezji. Zmęczenie materiału, powieść z roku 2016, zainspirowana rozpoczynającym się wówczas kryzysem uchodźczym, dziś okazuje się bardziej aktualna niż w czasie, kiedy powstawała. Autor otrzymał za nią najważniejszą czeską nagrodę Magnesia Litera w kategorii Proza.

KSIĄŻCE PATRONUJĄ

WYBRANE RECENZJE

Šindelka odwraca perspektywę i każe nam przyjrzeć się Zachodowi oczami obcego (…). To teren nieludzki dosłownie i w przenośni: bezludny, a jednocześnie bezdusznie zautomatyzowany. Taką właśnie Europę obserwujemy z punktu widzenia osoby zaszczutej, uciekającej, wyczerpanej fizycznie, której horyzonty dramatycznie się kurczą, aż ograniczą się do zaspokojenia podstawowych potrzeb: nie umrzeć z głodu i zasnąć w cieple.

Maciej Robert, Książki. Magazyn do czytania, LINK

Šindelka w swojej książce nie bawi się w politologa czy socjologa, nie komentuje przyczyn kryzysu i możliwości jego rozwiązania. Zamiast tego robi to, co jest podstawowym zadaniem literatury – uczy empatii.

Anna Maślanka, Literackie Skarby Świata Całego, LINK

Nikt z nas nie ma prawa przerwać lektury i sięgnąć po inną „pomiędzy”. Nie da się nie wierzyć tej prozie.

Elwira Przyjemska, Księgarka na regale, LINK

Šindelka tworzy uniwersalny obraz lęku, bezradności, potrzeby bezpieczeństwa, biurokracji, ale i monetyzowania wojny.

Georgina Gryboś, Literacka Kavka, LINK

Powieść Marka Šindelki to mocna lektura, umiejąca zbudzić i wzburzyć. Warta uwagi literatura, która zaprasza do refleksji i dyskusji nad człowieczeństwem.

Katarzyna Denisiuk, Na czytniku, LINK

To ważna i dobrze napisana książka. Nie szukajmy w niej wysmakowanych tropów stylistycznych. Pozwólmy, aby obudziła naszą świadomość.

Adam Słupski, Czytanie do przygoda, LINK